अन्नद्रव्याच्या कमतरतेमुळे पिकावर होणारे परिणाम आणि त्याचे निवारण

 *अन्नद्रव्यांच्या कमतरतेमुळे पिकावर दिसणारी लक्षणे व त्यावरील उपाय:*

*नत्र:* 

झाडाची खालची पाने पिवळी होतात मुळाची व झाडांची वाढ थांबते, फूट व फळे कमी येतात.

*उपाय:*

१% युरियाची फवारणी करावी. (१०० ग्रॅम + १० लिटर पाणी)

*स्फुरद:*

पाने हिरवट लाबट होऊन वाढ खुंटते, पानाचीं मागील बाजू जांभळट होते.

*उपाय:* 

१-२% (१०० ते २०० ग्रॅम प्रति १०लिटर पाण्यातून) डायअमोनियम फॉस्फेट फवारणी करावी.

*पालाश:*

पानांच्या कडा ताबटसर होऊन पानांवर तांबडे व पिवळे ठिपके पडतात. खोड आखुड होवून शेंडे गळून पडतात.

*उपाय*

१% सल्फेट ऑफ पोटॅशची फवारणी करावी.(१०० ग्रॅम + १० लिटर पाणी)

*लोह:*

शेड्याकडील पानाच्या शिरामधील भाग पिवळा होतो. झाडांची वाढ खुंटते.

*उपाय*

२५ किलो फेरस सल्फेट जमिनीतून शेणखतासोबत देणे किंवा ०.२% चिलेटेड लोहाची फवारणी करणे.

*बोरॉन:*

झाडाचा शेंडा व कोवळी पाने पांढरट  होऊन मरतात.

सुरकुत्या पडून पिवळे चट्टे पडतात.फळांवर तांबडे ठिपके पडून भेगा पडतात.

*उपाय:*

५० ग्रॅम बोरीक असिड 

पावडर १० लिटर पाण्यातून पानांवर फवारणी करावी.

*जस्त:*

पाने लहान होऊन शिरांमधील भाग पिवळा होतो व पाने ठिकाणी वाळलेले दिसतात.

*उपाय:*

हेक्‍टरी १० ते २० किलो झिंक सल्फेट जमिनीतून शेणखतासोबत द्यावे किंवा ०.२% चिलेटेड झिंक पिकांवर फवारावे.

*मंगल:*

पानांच्या शिरा हिरव्या व शिरांमधील भाग क्रमाक्रमाने पिवळा होतो व नंतर पांढरट व करडा होतो, संपूर्ण पान फिक्कट होऊन नंतर पान गळते.

*उपाय:*

हेक्‍टरी १० ते २५ किलो मॅंगेनीज सल्फेट जमिनीतून खतासोबत द्यावे किंवा ०.२% चिलेटेड मंगल ची फवारणी करावी.(२० ग्रॅम +१० लिटर पाणी).

*मॉलिब्डेनम:*

पाने पिवळी होऊन त्यावर तपकिरी ठिपके पडतात. पानाच्या मागच्या बाजूने तपकिरी डिंकासारखा द्रव स्त्रवतो.

*उपाय:*

हेक्टरी पाव ते अर्धा किलो सोडियम मॉलिबडेट जमिनीतून द्यावे.

*तांबे:* 

झाडांच्या शेंड्याची वाढ खुंटते. झाडांना डायबॅक नावाचा रोग होतो. खोडाची वाढ कमी होते, पाने लगेच गळतात.

 

*उपाय:*

मोरचूद ४० ग्रॅम १० लिटर पाण्यात मिसळून फवारावे.

*गंधक:*

झाडांच्या पानांचा मूळचा हिरवा रंग कमी होतो व नंतर पाणी पूर्ण पिवळी पांढरी पडतात.

*उपाय:* हेक्टरी २० ते ४० किलो गंधक जमीनींतून शेण खतासोबत द्यावे. माहिती सर्व शेतकरी मित्रांना शेर करा धन्यवाद 🙏🌾